2023 SEÇİMLERİNİN ULUSLARARASI BOYUTU
Her bir ülkenin iç ve dış politikası, rejimi, yönetim erki; dünyadaki bütün diğer ülkeleri ilgilendirir. Bütün yerküreyi etkiler. En başta çevreye, iklim krizine, atmosferin temizliği-kirliliğine ait uyguladıkları politikalarla etkiler.
Türkiye’nin yönetimi ise, en başta doğu-batı dengesi; askerî paktların birbirine üstünlük sağlamaya çalışmaları bakımından; Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere, Rusya, İran ve Arap dünyasını çok yakından ilgilendirir.
Hâl böyle olunca, bu devletlerin, Türkiye’deki seçimlere ilgisiz kalması düşünülemez. Mutlaka ilgilenirler ve mutlaka etkilemek ister, kendilerine uygun yönetimlerin işbaşına gelmesi için çaba gösterirler.
Peki, kim iktidarı destekler, kim muhalefeti destekler ve nasıl destekler?
Benim tahminim, Rusya ve İran bugünkü iktidardan memnun ve ellerinden gelen desteği vermektedirler. Destekleri ne olabilir? Türkiye’ye sattıkları petrol ve doğalgaz ödemelerini seçim sonrasına ertelemek ve iktidarın elini döviz açısından rahatlatmak olabilir. Rusya’nın bunu, Ukrayna’ya saldırdığı günlerden beri, yaklaşık olarak bir yıldır yaptığı sır değil! Misal, yılbaşında Indipendent’te çıkan, “Rusya; BOTAŞ’ın 20 milyar dolarlık borcunu erteledi” haberi (https://www.genelhaberler.com/haber/oku/36747)...
İran, kendisine döviz lâzımken, bizden alacağını erteleyebilir mi? Zor. Nitekim ondan herhangi bir hamle geldiğini duymadık.
Suudi Arabistan ise, birkaç hafta önce, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na 5 miyar dolar yatıracağını duyurmuştu (BloombergHT).
Batı’nın ise muhalefete destek vermek istediğini tahmin ediyorum. Batı, muhalefete neden destek versin? İktidarın Rusya, Çin ve İran’a yaklaşmasından rahatsızlık ve endişe duyduğu için! Fakat AB, ABD, İngiltere muhalefete nasıl destek verebilir? Muhalefetin elinde iktidar gücü yok ki borcunu ertelesin, kredi muslukları açsın… Vs.
Batı, muhalefete belki sadece medya desteği verebilir. Lâkin şu ana kadar Batılı ülkelerden böyle bir destek geldiğini de görmedik.
Büyük ülke liderlerinin, seçim dönemlerindeki ülkelere ziyaretleri, o ülkedeki mevcut iktidara destek anlamına geliyor.
Daha önce böyle bir ziyaret olmuş muydu? Evet, olmuştu. 2018 seçimlerinden bir ay kadar önce, Almanya Başbakanı Merkel Türkiye’yi ziyaret etmişti. AB’nin en etkili, en büyük devletinin başbakanının ziyareti iktidara destek olarak yorumlanmıştı.
Bu seçim döneminde, bugüne kadar, herhangi büyük bir ülkenin başbakanı veya cumhurbaşkanı Türkiye’yi ziyaret etmedi.
Geçen hafta, iktidar medyasında çıkan, “Putin Türkiye’yi ziyaret edecek” haberleri, Rusya tarafından yalanlandı.
Anlaşılan, Doğu da Batı da Türkiye’deki taraflara açıktan destek veriyor görüntüsünden kaçınıyor.
Bununla beraber, en geç Haziran 2023’te bir seçim yapılacağı beş yıl öncesinden beri biliniyordu. Buna göre, küresel ve bölgesel güçler, “adayları”na desteklerini, “seçim dönemi”nin çok öncesinde yapmış olmalılar!
Tabii kösteklerini de!
x x x
İsmail Hakkı CENGİZ
hacengiz@gmail.com
Öneri
KELİMELER BENİM SUDAKİ AKSİM, Cemil MERİÇ - YouTube
Bu haber 414 defa okunmuştur.
